Evides 150 jaar

Tyfuspatiëntje in watertoren leidt tot epidemie in Rotterdam

De meeste voorgangers van Evides begonnen als gemeentelijke waterbedrijven; in Rotterdam was dit ook het geval.

Beginjaren Zuid-Holland

Hoewel Haagse werktuigkundige H.G. Vogel werd aangesteld als eerste directeur van het bedrijf in 1874, bleef de gemeente alle belangrijke taken op zich nemen. Voor Vogel werd het hierdoor onmogelijk om enig beleid te voeren, terwijl hij één van de weinige mannen met technische kennis was.

Gemeentelijke commissie Rotterdam, rond 1900.
De gemeentelijke commissie, rond 1900.

Uiteindelijk is een schandaal in 1903 nodig geweest om ervoor te zorgen dat de directeur van het bedrijf daadwerkelijk inspraak kreeg in de gang van zaken. In dat jaar brak een grote tyfusepidemie uit in Rotterdam en naar aanleiding van dit incident begon de Gezondheidscommissie met een groot onderzoek. Uiteindelijk werd vastgesteld dat het kind van de bewoners van de Rotterdamse watertoren al drie weken ziek was en al die tijd zijn ziekte had verspreid via de waterdistributie in Rotterdam. Dit was ook nog eens mogelijk door een scheur in de leiding van het riool van de toren, waardoor het rioolwater in verbinding kwam met de waterreservoirs. De ziekte kende op deze manier een enorme verspreiding.  

De ontdekking van de Gezondheidscommissie leidde tot veel ophef, waardoor nota bene Vogel zich genoodzaakt voelde om op te stappen als directeur van het bedrijf. Een intern onderzoek wees later uit dat Vogel eigenlijk helemaal niks te zeggen had binnen het waterbedrijf en dus vooral de dupe was van slecht handelen van de gemeentelijke commissie. Deze gemeentelijke commissie is afgebeeld op de foto, afkomstig uit 1900. Helemaal rechts is de directeur van de Gemeentelijke werken G.J. de Jongh te zien, die volgens het interne onderzoek de hoofdschuldige zou zijn geweest voor het probleem. 

Om een herhaling van dit voorval te voorkomen werden de verantwoordelijkheden voor het bedrijf weggenomen bij de gemeentelijke hoofden en werd vanaf dit moment zeggenschap over het bedrijf gegeven aan de nieuwe directeur: P. Huffnagel, de eerste directeur die daadwerkelijk baas van het bedrijf was. Het heeft ertoe geleid dat de veiligheid van het drinkwater vanaf dit moment de hoogste prioriteit kreeg.

Van toen naar nu 

Sinds ontdekt is dat vervuild water verantwoordelijk is voor de verspreiding van vele ziektes, ligt de focus voor drinkwater op volksgezondheid. En dat is nog steeds zo. Daarom zijn de normen waaraan drinkwater moet voldoen ook vastgelegd in de Drinkwaterwet. Drinkwater is in Nederland een publieke voorziening. Hierdoor zijn de leveringszekerheid en betrouwbaarheid van drinkwater gewaarborgd en de tarieven gereguleerd. 

Evides Waterbedrijf is dus in handen van publieke aandeelhouders (gemeenten en provincie), maar wordt bestuurd door een professionele directie onder toezicht van een Raad van Commissarissen. De directie geeft invulling aan de taken en verantwoordelijkheden die in de Drinkwaterwet zijn beschreven. De overheid (ILT) controleert de uitvoering daarvan. Daarmee is de focus op volksgezondheid en het algemeen belang in Nederland nu goed geborgd. 

Deel deze pagina
© 2024